Kaixo neska mutilok!
Gaurkoan hiru metodologia ezberdin azaltzea tokatzen zaigu: Tailerrak, Proiektuetan Oinarritutako Metodologia eta Decroly. Metodologia bakoitzean honako puntu hauek aztertuko ditugu: irakaslearen rola, ikaslearen rola, gurasoen rola, denboraren antolakuntza, espazioaren antolakuntza, ebaluazioa eta helburuak.
TAILERRAK 4-5 URTEKOENTZAT
- Irakaslearen rola: ez du klasea zuzentzen, eta irakasleak laguntzaile bat dauka.
- Ikaslearen rola: hasieran lan indibiduala, gero bateratze lana eta azkenik beriak egin duten lana azaltzen die ikaskide guztiei.
- Gurasoen rola: ez du aipatzen
- Denboraren antolakuntza: 45 minutu ( beti ere flexibleak)
- Espazioaren antolakuntza: Gela guztian zehar
- Ebaluazioa: irakasleak haurrak erreparatzen ditu eta erregistro batean idatzi. Haurrei ebaluaketa zuzen bat egiteko orri batean bakoitzaren izena, erabilitako materiala, estrategiaren azalpena eta egindako komentarioen zutabeak bereizten dira. Tailerraren ebaluaketarako aldiz, ipuina eta arazoa ea egokiak ziren ebaluatu behar dira
- Helburuak: arazo matematikoen aurrean soluzio bat bulatzea,nahi duten materiala erabiliz
TAILERRAK 4-5, 5-6 URTEKO UMEEKIN
- Irakaslearen rola: Irakasle bakarra dago, honek ematen dio hasiera klaseari arazo bat planteatuz eta hortik aurrera ez du klasea zuzentzen, soilik behatzailea da. Ume batek arazoren bat izatekotan pixka bat laguntzen dio, umea berriro kokatzeko.
- Ikaslearen rola: Gehienetan indibidualki egiten dute lan, baina badaude ume batzuk batzuetan taldetan elkartzen direnak. Klase amaieran, denen aurrean azaltzen dute nola iritsi diren arazoaren emaitzara.
- Gurasoen rola: ez du aipatzen,
- Denboraren antolakuntza: ez du aipatzen.
- Espazioaren antolakuntza: Gela osoa erabiltzen dute baina badago gelan txoko zehatz bat lana egiteko.
- Ebaluazioa: Umeak erabilitako orriak jasotzen dira, argazkiak egiten dituzte, bideoak grabatzen dituzte, konbertsazioak grabatzen dituzte, ume bakoitzaren erregistro-orriak jasotzen dituzte eta saioa egiten duten bitartean irakasleak apunteak hartzen ditu.
- Helburuak: arazo matematikoei soluzio bat bilatzea, nahi duten materiala erabiliz. Horrez gain, arrazonamendua, komunikazioa, argudiaketa eta azalpena nola eman garatzen dituzte.
PROIEKTUEN METODOA
- Irakaslearen rola
Proiektua aurrera eramateko, irakaslea etengabeko kontaktuan egongo da gurasoekin, hauen laguntza beharrezkoa izango baita proiektua ondo burutzeko. Haurrek aldez aurretik dituzten ideien inguruko ikerketa egingo dute, eta gainera, ikasle bakoitzak izango dituen karpetak prestatuko dituzte. Aipagarria da ere, edozein momentutan, haurrak proiektua burutzean, aurki dezakeen edozein arazori aurre egiten laguntzeko egon beharko dela. Bestetik, proiektua aurrera eramaten diren heinean, agertzen diren hitz “teknikoak” lantzeko ere aprobetxatuko dute.
- Ikaslearen rola: Norberak bere liburuxka osatzea denez azken helburua, norberak bere lana egin beharko du. Baina ondoren, beste gelakideekin egindako lana partekatzea garrantzitsua izango da ere.
- Gurasoen rola: Lehenago aipatu bezala, gurasoen laguntza beharrezkoa izango da proiektua burutzerako orduan, haurrak erantzun ezin ditzakeen ideiak erantzuteko laguntza beharko baitugu.
- Denboraren antolakuntza: Ez du aipatzen
- Espazioaren antolakuntza: Ikasle bakoitzak bere karpetatxoa izango duenez, bertan joango dira beraien liburuxka osatzeko behar izango duten informazioa sartzen. Baina bestetik, ikasleak ikasgelara ekarriko duen informazio gehigarria jartzeko txoko bat osatzen joango dira guztein artean, eta bertan etxetik ekarritako edozein liburu, entziklopedia edo informazio jartzen joango dira.
- Ebaluazioa: Lehen ebaluazio gisa, albuma bera osatzea hartuko dute. Ondoren, ondokoak aztertuko dituzte (eskola eta familia)modu honetan: haur guztiek galdera guztien erantzunak ekarri ore dituzten eta kontakizunak garaiz ekarri dituzten, inor prozesutik kanpo gera ez dadin.
Azkenik, tutoreak honako hiru puntu nagusi hauek aztertu beharko ditu: lehenik eta behin, prozesuan zehar sortu diren eskaera, informazio etasentimenduei erantzun egokia emateko gaitasuna izan duen; ondoren, zailtasun-maila anitzak behar bezala mailakatu dituen, prozesua trabatuta geratu den edota arin eta arazorik gabe garatu oten den; eta azkenik, haur bkoitzak maila kontzeptualen edota lanerako lanabes diren irakurketa eta idazketaren menderakuntza-mailan lorturiko ikaskuntza zehatzak ziurtatuko ditu.
Hiru puntu hauez gain, honao ebaluazio irizpidea azpimarratzen du: ea proektua bukatu ondoren, haurren beraien buruaz gehiago dakiten eta familietako esperientzia desberdinei eta jaiotzea eta izateak osatzen duten misterio horri buruzko elkarrizketa maturaltasunez eta lasaitasunez bideratzeko gai izan diren.
- Helburuak: Lau helburu nagusi finkatu dituzte irakasleen artean:
- Haur bakoitzaren familia-errealitatea eta esperientziak hobeto ezagutzea
-Taldearen bizitza aberastea, esperientzien eta familia.inguruneen aniztasuna ezagutuz eta onartuz
-Tutoreak gure ikasgeletako aniztasunera hurbiltzea eta aniztasun hau hobeto ulertzea, honela erantzunak ematen ikasteko
- Familien eta eskolako jardueren arteko harreman estuagoa ezartzea
Bestetik, zenbait helburu pedagogiko ere finkatu diztuzte, besteak beste: irakurketa, idazketa, lan-tresna eta gaitasunen-lorpena, arreta eta logikarantz hurbilduko dituzten helburuak garatu nahi dituzte.
Gainera, haremanen mundua indartu nahi dute ere, balio afektiboak sakonduz.
DECROLY-REN METODOA: Interesguneak
Helburu nagusia haurrari egiten ari dena ulertzea eta bere burua neurtu dezan irakastea da.
- Irakaslearen rola: interesguneak aukeratzeko orduan bereziki egokiena da haurren beharrak zeintzuk diren jakitea eta zein egoera sozialetan mugitzen diren ikustea. Aukeratzen ditugun gaiak behar ezberdinak erantzun behar dituzte. Esaterako, bazkariak, jolasak, erosi/saldu, oporrak, familia, garraioak, herriko festak… Guzti hauek haurren behar sozial, emozional eta intelektualean lagundu dezakete. Beraz, irakasleek haurren beharrak zeintzuk diren kontuan izango du beti. Honez gain, aipatu behar da Irakaslegoa aktiboa izan behar dela, imaginazioa eta sormena izan behar ditu eta guztiaren gainetik haurrak maitatu behar ditu, horretarako etengabe formatzeko (psikologian eta zientzietan) gogoa izanaz. Horrez gain, espresatzeko gaitasuna eta ordena eta disziplinaren zentzua izan behar ditu.
- Ikaslearen rola: aktiboa izango da, parte hartze etengabea izango du. Lantzen diren gaiak beraien interesen araberakoak izaten direlako eta interes handia dutelako hortaz gehiago jakiteko. Haurren kolaborazio etengabekoaren bidez hainbat operazio eta aktibitate burutuko dituzte.
- Gurasoen rola: beharrezkoa izango da beraien parte hartzea ikasleen interesa ere etxean landu dezaten, eta beraien ekarpenak kontuan hartzeko ere.
- Metodoaren faseak:
Behaketa: haurraren esperientzi sozial, familiarra eta eskolarekin erlazioa izan behar dute.
- Zuzena: irakasleak haurren parte hartzea bultzatuko du, hau da, etxetik interesgunean landuko dutenaren gaiaren inguruak materiala eramatea (landareak, animaliak…). Irudi finkoak eratzen dituzte buruan.
- Zeharka: interesguneak azterketa egiteko aukerarik ematen ez duenean. Kasu honetan, maketak, filmak, argazkiak, planoak… erabiltzen dira.
Asoziazioa: fase honetan ikaslea iristen da landu duten gaia analizatzera, erlazionatzera eta sistematizatzera aztertu duten errealitatearekin.
- Espaziala: fase honetan ikasleari laguntzen zaio
- Egoera eta norabidea: lantzen diren objektuak lokalizatzea eta izendatzea (goran-beran, gertu-hurrun, aurrean-atzean, eskubi-ezker…).
- Forma eta tamaina: deskribapena (handia-txikia, borobila-karratua, luzea-motza, mehea-lodia…).
- Denborazkoa:
- Segida: lehen-orain, atzo-gaur-bihar, iragana-oraina-etorkizuna.
- Iraupena: asko-gutxi.
- Aldiberekotasuna: denbora berdinean gertatzen diren egoerak.
Guzti honek ikasleari lagunduko dio aurreratzen konparazio eta deskribapen zehatzagoak egiteko aukera izango du.
Erabili daitezken galderak: animaliak azkarrak edo mantsoak dira?, zenbat denbora bizi daitezke animaliak?...
- Kausazkoa: haurren interesa pizteko honelako galderak egin ditzazkegu, zer egiten dute animali hauek? Zergatik?, Zer da gehien interesatzen zaizuna? Zergatik?..., Zer?, Nola?
- Erabilera eta lana: lantzen diren elementuen erabilpena zein den ezagutzea, gizaki eta baliabide artean dagoen erlazioa zein den ohartzea. Egin daitezken galderak. honako hauen izango ziren: zeinek zaintzen ditu animaliak?, nola egiten dute?, zer behar dute?, animaliek laguntzen al dute gizakiari?...
- Etikoak,moralak eta sozialak: jarrera pertsonal eta sozialetan sakontzen laguntzea, arauen beharra… Nola tratatzen ditugu eta nola tratatu behar ditugu?
Espresioa: linguistikoa, matematikoa, gorputzekoa, plastikoa eta musikala. Haurraren pentsamendua bultzatzen duen guztia ulertzen du, aurrera egin behar da espresio bideetan.
- Espazioa eta denboraren antolakuntza:
- Hamabost urte bitarteko eskolak eremu natural batetan kokatuta egon behar du, haurrek ingurunearekin harremana izan dezaten.Eskolak ikasle kopuru mugatua izan mugatua izan behar du eta komenigarria da sexu eta adin desberdinetako haurrak egotea.
- Ikasgeleek laborategi edota tailer txikiko egitura izan behar dute, ez auditorio modukoa.
- Zailtasunak dituzten haurrak beste ikasgela berezi batean taldekatu behar dira, non irakasle aditu batek aurreratzen lagunduko dien.
- Hizkuntzaren teknikak eta kalkuloa goizez landuko dira eta hauek jolasen bidez landuko dira. Goizeko beste orduetan haurrek beste hainbat ariketa burutuko dituzte: obserbazioa, konparazioa, asoziazioa, marrazketa eta eskulanak, kantua, jolasak… Irakasleak haurren interesen arabera jokatuko du.
- Arratsaldeetan eskulanak eta atzerriko hizkuntzak landuko dira, eta hainbat goizetan bisitak eta txangoak egingo dira.
Haurrari egiten ari dena ulertzea eta bere burua neurtu dezan irakastea da helburua.
- Ebaluazioa: ez du aipatzen.
